Hiện nay, cá La Hán là một loài cá cảnh đang được nhiều người thích thú mua về nuôi. Loài cá này được xem là mang lại sự may mắn và thịnh vượng cho người nuôi. Thế nhưng không nhiều người biết cách nuôi cá La Hán để chúng lên đầu đẹp. Bạn đọc hãy theo dõi bài viết dưới đây để tích lũy thêm những kinh nghiệm bổ ích về việc nuôi loại cá này.
Tổng quan về cá La Hán
Nguồn gốc cá La Hán
Cá La Hán có tên tiếng Anh là Flower Horn; nó thuộc bộ cá vược (Perciformes) và họ cá rô phi (Cichlidae). Loài cá này được giới thiệu lần đầu tại thị trường cá cảnh ở Malaysia vào khoảng năm 2000.
Đây là loài cá cảnh được con người lai tạo thông qua việc kết hợp giữa cá hồng két với một số loài cá được thuần chủng từ châu Mỹ cùng một số cá có chủng loại khác.
Chính vì sức hút cùng sự đam mê với loài cá cảnh tuyệt đẹp mà việc nuôi cá La Hán đã trở thành một trào lưu phát triển mạnh mẽ vào thời kỳ năm 2004.
Với vẻ ngoài sặc sỡ, dễ thu hút và tạo ấn tượng đặc biệt với người xem nên cá La Hán đã được nhân giống và dần trở thành một trào lưu trong giới chơi cá cảnh. Hiện nay, loài cá này đang được nhiều người tìm mua và nuôi dưỡng tại nhiều nước trên thế giới và cả Việt Nam.
Đặc điểm chung của cá La Hán
Đối với cá La Hán trưởng thành, chiều dài cá thường đạt từ 25-30cm. Hình dạng sặc sỡ ở phần thân cá khiến loài cá này dễ dàng thu hút sự chú ý của mọi người.
Ngoài ra, cá La Hán có một điểm đặc biệt là phần đầu nhô cao. Theo kinh nghiệm của những người rành về chơi cá cảnh thì phần gù đầu của cá La Hán càng to sẽ càng đẹp và giá trị cá cũng cao hơn.
Lý do được đưa ra cho việc cá La Hán gây ấn tượng với phần đầu là nhìn qua sẽ khiến người chơi cá liên tưởng đến hình tượng ông tiên phúc hậu.
Về màu sắc, cá La Hán sở hữu nhiều sắc màu như: Màu ánh bạc, màu ánh vàng, màu đỏ hồng, màu đỏ rồng, màu ánh xanh, màu đen đậm, màu đen xám, thậm chí có con mang màu ngũ sắc.
Thêm vào đó, sẽ rất khó để thấy được 2 con cá La Hán giống nhau về màu sắc nên đây chính là loài cá được ưu ái cho sự đặc biệt này.
Tuổi thọ của cá La Hán lên tới 10 năm hoặc hơn. Đây cũng là một điểm ưu khiến người chơi cá cảnh ưa chuộng bởi chúng có sức sống bền dai.
Phân loại cá La Hán
Do được lai tạo từ nhiều chủng loài nên sản phẩm cá La Hán có tới hơn 60 loài khác nhau. Tuy nhiên, thông qua chọn lọc và qua thời gian dài nuôi dưỡng có quan sát thì hiện có 4 loài được đại đa số người chơi cá cảnh ưa chuộng.
- Loài cá La Hán kim cương: Đây là loài cá được lai tạo từ sự kết hợp giữa cá châu kim cương cùng cá rồng xanh. Với thân hình tròn, khỏe khoắn và đặc biệt là vảy châu rõ nét đến tận chân đuôi nên chúng được bình chọn vào hàng đẹp nhất trong các loại cá La Hán tại thị trường Việt Nam.
- Loài cá La Hán thái đỏ: Dựa vào màu đỏ nổi bật cùng chiếc đuôi xòe to di chuyển uyển chuyển mà dòng cá này đã trở thành trung tâm trong chiếc bể cá xinh xắn. Với thân hình nhỏ gọn, vảy giống như một dạng sợi kết dính tạo thành châu bệt. Đặc biệt phần đuôi có nhiều châu phát sáng rất ấn tượng.
- Loài cá La Hán trân châu: Loài cá này được biết đến là loài phổ biến trên thị trường. Chúng thường có màu nền xanh hoặc nền đỏ là chủ đạo.
- Loài cá La Hán phượng hoàng lửa: Cái tên đã cho mọi người thấy sự sự đặc biệt ở dòng cá này. Có lẽ vì đặc biệt nên chúng khó lai tạo.
Kỹ thuật cách nuôi cá La Hán đúng cách nhất
Tuy loài cá La Hán khỏe, dễ nuôi nhưng người nuôi cá cũng cần biết các kỹ thuật nuôi cá La Hán đúng cách nhất để chúng ít bệnh, sinh trưởng tốt. Sau đây là một số thông tin kỹ thuật áp dụng cách nuôi cá La Hán hiệu quả mà nhiều người nên biết.
Bể nuôi và cách thay nước cho cá la hán
Bể nuôi cá La Hán
Cá La Hán đẹp nên người nuôi cũng cần tạo không gian bể để cá có thể bơi lượn, phô bày được hết vẻ đẹp của mình. Theo đó, kích thước bể nuôi cũng là một vấn đề quan trọng. Theo kinh nghiệm của nhiều người, bể nuôi cá La Hán thường có kích thước 0,8×0,4×0,5m sẽ giúp cá sống thoải mái.
Cách thay nước cho cá La Hán
Trong cẩm nang các cách nuôi cá La Hán chắc chắn vấn đề về nước nuôi cá được nhiều người quan tâm tìm hiểu trước và trong khi nuôi. Việc chuẩn bị nước nuôi cá La Hán thì cần lưu ý nước sạch, không được lẫn tạp chất hoặc mùi lạ. Chú ý việc dùng nước máy thì cần phải khử Clo.
Lưu ý: Nên thay nước 1 tuần/ 1 lần để đảm bảo nước sạch để nuôi cá. Khi thực hiện thay nước nuôi cá La Hán cần phải giữ lại 1/3 lượng nước cũ để cá không bị sốc.
Môi trường và nhiệt độ khi nuôi cá La Hán
Về nhiệt độ lý tưởng cho cá La Hán sinh sống thường từ 25-30 độ C. Đồng thời, người chơi cá cũng cần chú ý đến độ pH từ 6,5-7,8 sẽ giúp cá La Hán sinh trưởng thuận lợi.
Bên cạnh đó, việc đặt ít san hô trong bể cá cũng giúp cho độ pH được duy trì ổn định.
Hệ thống lọc và ánh sáng
Hệ thống lọc giống như “hỗ trợ viên” giúp bạn có thể duy trì được trạng thái ổn định môi trường nuôi cá La Hán. Vậy nên người nuôi cá La Hán cần có một bộ lọc để hỗ trợ việc chăm cá được tốt hơn.
Bên cạnh đó, ánh sáng cũng là yếu tố quan trọng giúp cá La Hán có thể hấp thụ canxi tốt hơn và hạn chế việc nhiễm bệnh. Do vậy, cách nuôi cá La Hán chuẩn sẽ phải có một hệ thống đèn, lưu ý là đèn màu hồng được lắp ở trên bể.
Thức ăn cho cá La Hán
Về thức ăn, cá La Hán được xếp vào loài cá ăn tạp. Chúng có thể ăn nhiều loại thức ăn như: Thức ăn dạng viên, thức ăn đông lạnh, thức ăn tươi sống (lăng quăng, tép nhỏ, tôm, cá con, thịt bò, trùn chỉ,…).
Những thức ăn này khá đa dạng và giá thành cũng không quá đắt. Bạn có thể tìm mua thức ăn cho cá La Hán tại các chợ, cửa hàng cá cảnh.
Có lẽ vì lí do này mà chúng được đánh giá là dòng cá có sức khỏe tốt, có khả năng chống chịu bệnh khá hơn nhiều dòng cá cảnh khác. Tuy nhiên để hạn chế “béo phì” bạn chỉ nên cho cá ăn theo bữa, chia ra làm 2 bữa/ngày là hợp lý.
Sinh sản
Cá La Hán là loài cá có thời gian tái phát dục khá chậm trong môi trường nuôi bể kính, thông thường từ 1-3 tháng là thời gian tái phát dục của loài cá này.
Độ tuổi sinh sản tốt ở cá La Hán là trên 10 tháng tuổi. Theo đó, cá bố mẹ sẽ được lựa chọn kỹ lưỡng để đảm bảo chất lượng sinh sản.
Yêu cầu chung khi lựa cá La Hán bố mẹ dựa vào các đặc điểm sau: Con cá cái cần có bụng to và mềm đều, đồng thời phần lỗ sinh dục sưng to và dài. Còn cá đực khi vuốt bụng sẽ có tinh dịch màu trắng sữa đều màu.
Trong quá trình cho cá sinh sản cần lưu ý nên để ấp riêng trứng, phòng cá cái có thể ăn mất trứng do bất an.
Cách nuôi cá La Hán lên đầu nhanh
Thông thường, người có kinh nghiệm chơi cá La Hán cho biết: Cá La Hán lên đầu đẹp còn phải tùy thuộc vào chủng loại cá. Nếu cá loại tốt thì đương nhiên xác suất việc lên đầu sẽ càng lớn và ngược lại, cá thuộc loại kém thì xác suất lên đầu tương đối thấp.
Với xác suất là 5% thì trong tổng số 100 chú cá La Hán sẽ chỉ có 5 con cá có thể lên đầu. Việc lên đầu ở cá La Hán còn tùy thuộc vào kích thước của cá. Nên chọn những con có kích thước 5cm, miệng nhọn, môi dưới phẳng, đầu to, lưu ý chỗ phình khá nhỏ ở khớp phần giữa đầu và vây lưng.
Cách nuôi cá La Hán lên đầu nhanh cần đảm bảo có những điều kiện sau đây:
- Cá La Hán có gen tốt lên đầu
- Nước nuôi cá phải đảm bảo sạch, phù hợp với điều kiện sống của cá La Hán
- Thực phẩm và dinh dưỡng là 2 yếu tố cần bổ sung đầy đủ
- Công tác phòng và chữa bệnh cần được triển khai triệt để, kịp thời
Theo đó, người nuôi cần có phương pháp nuôi cá La Hán lên đầu nhanh đúng cách:
- Nuôi riêng các cá thể cá đồng thời đặt tấm gương trong bể từ 1-2 tiếng trong khoảng 2 tuần khiến cho cá tăng khả năng cạnh tranh, cho rằng bản thân là đối thủ để tự kích cơ thể lên đầu.
- Nếu nuôi chung cần đặt tấm kính ngăn cách trong hồ để đảm bảo hai con cá cạnh tranh nhau lên đầu.
Lưu ý khi cho cá La Hán ăn
Cá La Hán tuy háu ăn nhưng người nuôi cũng cần chú ý cho thức ăn phù hợp với từng giai đoạn phát triển để đảm bảo tốc độ cũng nhưng quá trình sinh trưởng của chúng.
Theo đó, dựa vào các giai đoạn lớn ở cá La Hán mà người nuôi chú ý đến lượng thức ăn:
Giai đoạn cá La Hán có kích thước từ 1-5cm
Ở giai đoạn này, cá La Hán lớn khá nhanh nên cũng không cần chế độ ăn cầu kỳ. Người nuôi có thể dùng: Artemia, thịt tôm xay nhuyễn, trùn huyết,…ăn theo 5-6 bữa/ngày.
Giai đoạn cá La Hán có kích thước từ 5-10cm
Ở giai đoạn này, cá La Hán đã có thể tiếp nhận thức ăn công nghiệp có hàm lượng protein cao cũng như có nguyên tố vi lượng quan trọng cần thiết cho sự phát triển. Do vậy, cá La Hán ở giai đoạn này chỉ cần ăn từ 3 – 4 bữa trong ngày.
Giai đoạn cá La Hán có kích thước từ 10 – 20cm
Rút ngắn chỉ còn 2 bữa/ngày chính là phân bố phù hợp cho cá La Hán ở giai đoạn lớn này. Lưu ý, không nên cho trùn huyết vào chế độ ăn của cá giai đoạn này. Ngược lại, bạn nên bổ sung tôm sông, thức ăn công nghiệp vào thực đơn cho cá.
Giai đoạn cá La Hán có kích thước trên 20cm
Vào giai đoạn này thì hầu hết các chỉ số của cá La Hán đã ổn định nên chế độ ăn của chúng cũng vẫn cần đảm bảo hàm lượng đạm. Đồng thời, việc giúp cá có thể lên màu thì cần bổ sung thức ăn gồm tôm, cá nhỏ, trùn chỉ,…
Bên cạnh đó, khi cá đạt ngưỡng 25cm thì người nuôi cần giảm số bữa ăn xuống còn 1 bữa/ngày cho cá La Hán.
Ý nghĩa phong thủy cá La Hán
Cá La Hán là loài cá cảnh nhiều người ưa chuộng bởi chúng mang ý nghĩa phong thủy khá tốt.
Trước hết về tên gọi, cá La Hán mang đến một cái tên cao sang, đặc biệt ấn tượng, tạo cảm giác khơi gợi, kích thích sự tò mò của con người.
Ngoài ra, về hình dáng của cá La Hán có phần đầu gù kết hợp với hoa văn độc đáo nên theo quan niệm của nhiều người thì loài cá này mang sức hút mạnh mẽ đối với tài lộc.
Thêm vào đó, năng lượng từ loài cá này cũng rất tích cực. Nhiều người cho hay, nếu gia chủ xây nhà mới nhưng phạm hướng xấu thì chỉ cần đặt một bể cá La Hán là có thể xua đuổi sát khí, tăng nguồn sinh khí tốt cho căn nhà.
Và cuối cùng, bể cá La Hán hội tụ đủ 5 yếu tố hài hòa và quan trọng trong ngũ hành:
- Nước thuộc hành Thủy, sẽ tượng trưng cho nguồn nước sạch duy trì sự sống, thể hiện sự giàu có.
- Cây thủy sinh trong bể thuộc hành Mộc, thể hiện sức sống mãnh liệt, bất chấp khó khăn.
- Sỏi đá trang trí thuộc hành Thổ.
- Giá đỡ kim loại để đỡ bể thuộc hành Kim thể hiện sự vững chãi.
- Màu sắc của cá thuộc hành Hỏa, tạo cảm giác mạnh mẽ, dám đương đầu.
Một vài lưu ý khi nuôi cá La Hán
Có thể nhiều người đánh giá cách nuôi cá La Hán rất dễ. Tuy nhiên để đảm bảo chất lượng, người nuôi cũng cần hiểu sâu về cách nuôi cá La Hán để đảm bảo chúng khỏe mạnh, phát triển tốt.
- Khi mua cá và muốn thả cá vào bể nuôi cần để bọc đựng cá vào bể giúp chúng làm quen môi trường mới rồi sau đó mới để chúng tự bơi khám phá nơi ở mới.
- Không nên cho quá nhiều đồ trang trí vì khi “giao thông” trong bể bị tắc nghẽn cũng sẽ khiến cá bị trầy da khi va phải.
- Nên bổ sung muối vào nước trong bể cá để tăng khả năng sát khuẩn và diệt bớt những loài ký sinh có thể gây hại cho cá La Hán.
- Một số bệnh như: Bệnh mụn ở đầu, bệnh viêm da,…là các loại bệnh thường gặp ở cá La Hán. Người nuôi cần chú ý quan sát bên ngoài của cá nhằm nhanh chóng phát hiện biểu hiện lạ và kết luận bệnh chính xác để chữa, điều trị kịp thời.
Lời Kết
Trên đây là những thông tin hữu ích về cách nuôi cá La Hán. Hy vọng chia sẻ cụ thể này sẽ giúp ích cho người chơi cá có thể hiểu và tích lũy thêm kinh nghiệm chăm sóc cá tốt hơn.