Xu hướng nuôi cá bảy màu (guppy) đang ngày càng phát triển mạnh vì vẻ đẹp rực rỡ và đầy sắc màu của chúng. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách nuôi cá bảy màu đúng và chuẩn. Nếu nuôi sai phương pháp, cá bảy màu có thể bị yếu, xuất hiện bệnh và dần chết đi.
Vậy, như thế nào là nuôi cá bảy màu đúng cách? Những điểm quan trọng cần chú ý khi nuôi loại cá đặc biệt này?
1. Tạo môi trường nước nuôi cá bảy màu
Khi nuôi cá bảy màu, điều quan trọng cần phải chú ý đầu tiên chính là vấn đề môi trường sống. Vậy, cần phải làm gì để tạo được môi trường sống tốt và lý tưởng nhất cho loài cá bảy màu này?
a. Bể nuôi cá bảy màu
Việc lựa chọn bể khi nuôi cá bảy màu là rất quan trọng. Trên thực tế, cá bảy màu không quá kén chọn về môi trường sống. Chính vì vậy, cá có thể sống tốt trong bể thủy tinh, thùng nhựa hay thậm chí là thùng xốp,…
Tuy nhiên, một điểm người nuôi cần chú ý là phải đảm bảo vệ sinh bể cá thật sạch. Đầu tiên, bể cá cần được khử trùng, chuẩn bị hệ thống lọc vi sinh, nguồn nước cho vào bể phải đảm bảo sạch.
Chỉ cần chú ý những điểm chúng ta đã hoàn thành một chiếc bể có môi trường sống hoàn hảo cho những chú cá bảy màu.
b. Ánh sáng cho bể cá bảy màu
Để ánh sáng phù hợp là một trong những tiêu chí đánh giá cách nuôi cá bảy màu của bạn có đúng và chuẩn không . Ánh sáng trong bể nuôi cá bảy màu cũng rất quan trọng. Hiệu quả nhất là dùng đèn huỳnh quang và nên chiếu sáng từ 10 đến 14 giờ/ngày.
Người nuôi cá bảy màu nhiều kinh nghiệm chia sẻ rằng nên bật đèn sáng trước 1 giờ với lần ăn đầu tiên, tắt đèn sau 1 giờ của lần ăn cuối cùng trong ngày.
c. Nhiệt độ phù hợp cho bể cá bảy màu
Nhiệt độ phù hợp nhất để nuôi cá bảy màu từ 23 đến 27 độ C (tốt nhất là khoảng 25.5 độ C). Do đó, khi gặp thời tiết lạnh cần phải sử dụng cây sưởi nhằm giữ khoảng nhiệt độ thích hợp nhất cho bể cá như trên.
Trong trường hợp nuôi một lúc nhiều bể cá thì nên dùng bếp lò để sưởi sẽ tiện và hiệu quả hơn.
d. Cách cho cá mới vào hồ sau khi mua về
Một điểm người nuôi cần chú ý là phải cho cá mới mua về vào bể đúng cách. Rất nhiều sai lầm là thả cá trực tiếp vào bể đã chuẩn bị sẵn.
Cách nuôi cá bảy màu đúng là phải thực hiện trình tự theo các bước sau khi vừa mua cá về:
- Bước đầu tiên cần làm chính là lấy một bể cá nhỏ, đổ nước ở bể cá cũ mà chúng đã sinh sống quen. Do đó, khi mua cá nhất định phải nhớ xin thêm nước trong bể để đem về theo.
- Tiếp theo, trung bình từ 20 đến 30 phút, chúng ta sẽ đổ thêm ít nước từ bể nhà của mình vào trong bể cá thả tạm.
- Tiếp tục như vậy cho đến khi nước đầy bể được ¾. Lúc này, chúng ta sẽ hút ½ nước ra khỏi bể và đổ thêm vào nước của bể cá ở nhà. Thao tác này sẽ thực hiện liên tục khoảng 2 đến 3 lần và trong khoảng 2 giờ đồng hồ là kết thúc.
- Cuối cùng, chúng ta sẽ thả cá vào trong bể nước mà mình đã chuẩn bị. Lúc này, cá bảy màu đã quen với môi trường nước mới và sẽ sống tốt.
e. Cá bảy màu nuôi chung với cá gì?
Không phải loại cá nào cũng nên nuôi chung bể với cá bảy màu. Một tiêu chí khi nuôi chúng các loại cá với nhau là hãy lựa chọn những giống có kích thước tương đương. Điều này sẽ giúp hạn chế tình trạng cá lớn ăn cá bé mà chúng ta thường thấy.
Một số loại cá có thể nuôi chung trong bể cá bảy màu như là: cá hồng nhung, cá neon hoàng đế, cá tetra, cá neon xanh, cá tím đỏ, cá tứ vân xanh,…
Những loại cá kể trên cũng có màu sắc khá đẹp và giúp cho bể cá nhà bạn trở nên rực rỡ và ấn tượng hơn.
f. Khử clo trong nước bể cá
Trong các lưu ý về cách nuôi cá bảy màu thì việc khử clo trong bể là rất quan trọng.
Chất Clo (Chlorine) thường tồn tại trong nước máy do quá trình khử trùng của nhà máy nước nhằm đảm bảo an toàn cho con người khi sử dụng.
Tuy nhiên, nếu sử dụng nước máy đã khử trùng này để nuôi cá bảy màu lại hoàn toàn không tốt. Chúng ta cần phải làm thao tác khử Clo nước trong bể cá, đảm bảo chất clo bốc hơi hoàn toàn. Khi đó, cá bảy màu thả vào bể mới có thể sống tốt được.
Một số cách khử Clo nước trong bể cá phổ biến như là:
Phơi nước máy:
Chúng ta có thể đổ nước máy vào bể, không đậy nắp và để ngoài trời nắng. Qua thời gian khoảng 24 giờ, chất Clo trong nước sẽ hoàn toàn bốc hơi và bạn có thể sử dụng nước này để nuôi cá bảy màu.
Dùng dung dịch khử Clo:
Một cách thứ 2 là sử dụng dung dịch chuyên dụng khử clo được bán rất nhiều ngoài thị trường. Với mức giá khá rẻ, chỉ khoảng 20 nghìn đồng/chai, bạn có thể khử clo trong nước một cách hiệu quả và nhanh chóng.
Cách thực hiện như sau: Nhỏ khoảng 4 giọt dung dịch chuyên dụng này vào trong 10 lit nước máy. Chất Clo trong nước sẽ bị loại bỏ một cách nhanh nhất.
Sử dụng Vitamin C:
Vitamin C để khử Clo trong nước được bán trên thị trường dưới dạng viên. Khi khử Clo cần lưu ý, 1 viên Vitamin C này có thể loại bỏ hoàn toàn chất Clo trong 1m3 nước.
Để bảo quản viên Vitamin C, bạn cần để vào tủ lạnh tránh hiện tượng phân hủy.
g. Sử dụng hệ thống lọc nước
Khi tìm hiểu về cách nuôi cá bảy màu, bạn không thể bỏ qua hệ thống lọc nước được. Để lọc nước trong bể cá bảy màu, chúng ta có thể dùng lọc vi sinh kết hợp với vật liệu lọc.
Trong trường hợp số lượng cá bảy màu trong bể của bạn khá nhiều, hãy mua sủi oxy đặt bên trọng. Thiết bị này sẽ giúp cá trong bể không bị thiếu dưỡng khí và sống khỏe mạnh hơn.
h. Bổ sung cây thủy sinh và trang trí bể cá
Bổ sung cây thủy sinh và bể cá là một điểm chú ý khi nuôi cá bảy màu. Cụ thể, bạn nên bỏ vào trong bể cá một ít rong. Loại rong này sẽ là nguồn thức ăn cho cá đồng thời hỗ trợ làm sạch nước trong bể.
Rong rất tốt khi nuôi cá trong bể, tuy nhiên hạn chế thả vào quá nhiều có thể làm cá bảy màu không đủ môi trường sống và bị kẹt chết.
Ngoài ra, bạn cũng có thể bỏ vào một ít nham thạch hay sỏi giúp lọc các chất bài tiết của cá và làm nước trong bể sạch hơn.
Một điểm quan trọng trong cách nuôi cá bảy màu là cần phải bỏ nhiều cây thủy sinh vào bể. Điều này vừa giúp tăng giá trị thẩm mỹ của bể cá vừa tạo không gian ẩn náu giúp cá con phát triển tốt hơn.
Một số loại cây thủy sinh hay được sử dụng trong bể cá bảy màu là: bóng rêu, cỏ bảy màu, Anacharis, bèo, Java Fern, ráy, kiếm Amazon, Moneywort, Cryptocoryne, Java Moss, ngải cứu,…
2. Thức ăn cho cá bảy màu ăn
Một trong những cách nuôi cá bảy màu sống tốt và hiệu quả chính là cho cá ăn đúng loại và đảm bảo thời gian hợp lý.
a. Cho cá ăn đúng loại thức ăn
Việc lựa chọn đúng loại thức ăn cho cá bảy màu là rất cần thiết và quan trọng. Điều này sẽ giúp cá bảy màu có thể lớn và phát triển tốt, từ đó sinh sản nhanh chóng hơn.
Để cá bảy màu có thể hấp thu đầy đủ chất dinh dưỡng, hãy chọn một số loại thức ăn như sau:
Thức ăn tươi:
Đối với thức ăn tươi có thể chọn các loại như là: trùn huyết, ấu trùng artemia, bobo,…
Các loại thức ăn tươi này rất được cá bảy màu ưa thích. Ăn nhiều thức ăn tươi sẽ giúp cá khỏe màu và có màu sắc ngày càng đẹp hơn.
Thức ăn công nghiệp:
Thức ăn công nghiệp chỉ nên bổ sung khi cá bảy màu đã lớn. Một số loại thức ăn công nghiệp hay sử dụng như là: cám, thức ăn viên,…
Ngoài ra, nếu có điều kiện có thể mua thêm một số thức ăn dinh dưỡng cho cá loại nhập khẩu đang bán ngoài thị trường cũng rất tốt.
Lưu ý, đối với cá trưởng thành, chúng ta nên xen lẫn giữa thức ăn tươi và thức ăn công nghiệp khi cho cá ăn là tốt nhất.
Ngoài ra, mỗi lần cho ăn cần có định lượng sao cho phù hợp. Tránh tình trạng để cá ăn quá no sẽ không tốt. Nếu bỏ quá nhiều thức ăn vào bể sẽ bị thừa gây lãng phí và ảnh hưởng đến độ sạch của nước.
b. Thời gian cho cá ăn
Khi tìm hiểu về cách nuôi cá bảy màu, chúng ta cần chú ý đến thời gian cho cá ăn sao cho thật hợp lý.
Đối với cá bảy màu con, yêu cầu về chất dinh dưỡng sẽ cao hơn. Do đó, trong giai đoạn này, hãy cho cá ăn ít nhất là hai lần mỗi ngày vào buổi sáng và buổi tối.
Đối với cá bảy màu đã trưởng thành, có thể giảm xuống cho ăn mỗi ngày 1 lần. Bạn có thể cho ăn buổi sáng hoặc buổi tối tùy thuộc vào thời gian của mình.
3. Phân biệt bảy màu trống mái
Nhiều người mới nuôi thường băn khoăn: Làm thế nào để phân biệt được cá bảy màu trống và mái? Sự khác biệt giữa chúng là gì để có thể nhận biết được?
Khi hướng dẫn về cách nuôi cá bảy màu, người ta thường phân biệt con trống và con mái dựa vào tuyến sinh dục của chúng. Tuyến sinh dục cả cá trống nằm ở phía trên và cá mái nằm ở phía dưới.
Ngoài ra, chúng ta có thể phân biệt cá trống và cá mái qua một số dấu hiệu khác như sau:
Cá bảy màu trống:
Cá bảy màu trống có màu sắc rực rỡ và đẹp mắt hơn. Nhìn từ bên ngoài, cơ thể của cá trống sẽ thon gọn hơn so với cá mái. Màu sắc của cá trống được rải đều toàn thân từ đầu cho đến phần đuôi.
Cá bảy màu mái:
Đối với cá bảy màu mái, cơ thể sẽ lớn hơn so với cá trống. Đặc biệt phần bụng của cá mái nhìn tròn và khá to. Trên thân cá có khá ít màu hoặc có nhiều khu vực hoàn toàn không có màu sắc. Bạn chỉ có thấy màu khá mờ ở vùng vây và đuôi của cá mái.
4. Nuôi bảy màu sinh sản và chăm sóc cá con
Khi tìm hiểu về cách nuôi cá bảy màu, cần phải nghiên cứu kỹ quá trình chăm sóc giai đoạn cá sinh sản và cá con. Có như vậy, đàn cá bảy màu của bạn mới có thể phát triển tốt và sinh sôi nảy nở nhanh chóng.
Chăm sóc cá bảy màu sinh sản
Giai đoạn cá bảy màu sinh sản cần phải được chăm sóc đặc biệt. Đặc biệt là khi bạn muốn lai tạo để tạo ra thế hệ cá con có màu sắc đẹp hơn và sức sống tốt.
Trong giai đoạn này bạn có thể thả rong rêu và cho cá ăn. Từ sau 1 đến 2 tuần bổ sung thêm thức ăn dạng viên.
Ngoài ra, chất lượng và nhiệt độ của nước trong bể luôn phải đảm bảo để cá có thể sinh sản thành công. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của thế hệ cá con sau khi được sinh ra.
Khi cá mẹ sắp sinh, cần phải cách ly ra một bể nhân giống riêng. Sau khi cá mẹ đã sinh xong cần phải đưa cá mẹ ra khỏi bể nhân giống. Có như vậy, đàn cá con mới có thể phát triển tốt.
Cách chăm sóc cá bảy màu con
Một điểm quan trọng là cần phải cách ly cá bố mẹ với cá con sau khi sinh xong. Nếu nuôi chung trong một bể cần phải dùng lưới để ngăn cách lại. Nếu được bạn nên tách cá con ra một bể riêng để chăm sóc được tốt hơn.
Môi trường nuôi cá con cần phải đặc biệt chú ý từ nhiệt độ, mức nước, hàm lượng oxy và thậm chí là độ phèn,… đều phải đạt chuẩn để cá con có thể phát triển và trưởng thành một cách khỏe mạnh.
5. Lưu ý khi chăm sóc cá 7 màu con
Nghiên cứu cách nuôi cá bảy màu không thể bỏ quan công đoạn chăm sóc cá con. Đây là giai đoạn đặc biệt quan trọng và ảnh hưởng trực tiếp đến sức sống và sự phát triển của cá khi trưởng thành.
Một số lưu ý quan trọng khi chăm sóc cá 7 màu con là:
Không thay toàn bộ nước trong bể:
Một sai lầm mà người nuôi cá bảy màu hay mắc phải chính là cách thay nước trong bể.
Đối với cá con môi trường sống quen thuộc là rất quan trọng. Chính vì vậy, khi cần vệ sinh và thay nước, chúng ta chỉ được rút đi từ 30% đến 50% lượng nước trong bể và đổ nước mới vào.
Ngoài ra, có thể thêm một muối và nước để khử trùng môi trường trong bể cá được tốt hơn.
Không cho ăn quá nhiều một lần:
Mỗi lần cho cá con ăn cần phải khống chế số lượng vừa phải. Khi bỏ quá nhiều thức ăn vào bể, cá con không thể ăn hết dẫn đến tình trạng môi trường nước bị nhiễm bẩn.
Đây có thể là nguyên do khiến cá con bảy màu bị chết.
Cách chăm sóc cá con mới sinh:
Có con bảy màu sau khi được sinh ra đã có thể tự đi kiếm ăn. Người nuôi chỉ cần đảm bảo môi trường trong bể cá đảm bảo về nhiệt độ, ánh sáng và có rong bèo, rêu mịn cho cá ăn là được.
Qua đến ngày thứ 2 sau khi sinh ra, bạn có thể cho cá con ăn thêm bobo để mau phát triển hơn. Sau khoảng 1 tuần, hãy cung cấp thêm trùn cho bữa ăn của những chú cá con bảy màu này.
6. Các bệnh thường gặp ở cá bảy màu
Cá bảy màu nếu không được chăm sóc tốt sẽ có thể mắc bệnh và chết đi. Vậy, những bệnh thường gặp ở loại cá này là gì? Cách nuôi cá bảy màu đúng để hạn chế nhiễm bệnh cần chú ý những vấn đề nào?
Bệnh đốm trắng
Bệnh đốm trắng ở cá bảy màu rất hay gặp. Những đốm trắng này thường xuất hiện ở phần đuôi cá giống như các hạt muối.
Nếu để một thời gian, các đốm trắng này sẽ bị sưng lên. Nếu không có biện pháp điều trị kịp thời, cá có thể bị chết.
Đặc biệt, đây là loại bệnh có thể lây nên nếu không phát hiện sớm, cả đàn cá của bạn có thể sẽ chết hàng loạt.
Nguyên nhân gây bệnh:
Nguyên nhân của loại bệnh này là do ký sinh trùng đơn bào gây ra.
Cách điều trị bệnh:
Để ngăn ngừa và chữa trị loại bệnh đốm trắng này, chúng ta có thể sử dụng Sunphat đồng (0.15 – 0.20ppm).
Một số loại thuốc khác có thể sử dụng, như là: Malachite green, Formalin, Methylene blue,…
Lưu ý: Khi cho cá dùng thuốc nên sử dụng găng tay.
Bệnh cụp đuôi (thối đuôi, túm đuôi)
Loại bệnh cụp đuôi (hay thối đuôi, túm đuôi) cũng rất thường gặp khi nuôi các bảy màu.
Nguyên nhân gây bệnh:
Nguyên nhân gây ra bệnh này là do sự ô nhiễm của môi trường sống. Bệnh cũng có thể xuất hiện khi người nuôi cá thay nước quá thường xuyên hay rắc quá nhiều muối vào để khử trùng nguồn nước.
Cách điều trị bệnh:
Đầu tiên, cho cá bảy màu dùng Tetra Nhật (5g), bỏ 1/20 lượng thuốc trong gói và bể cá dung tích 25 lít.
Tiếp theo, sử dụng máy sưởi nhằm đảm bảo nhiệt độ trong bể cá ổn định từ 31 đến 32 độ C.
Cuối cùng, thả cá vào. Sau 1 ngày, hay thay 50% lượng nước trong bể. Đến ngày thứ 3 thay thêm một lần 50% lượng nước nữa và nhờ thêm vào 1 lít muối.
Bệnh xù vảy
Khi nuôi cá bảy màu, chúng ta có thể gặp tình trạng cá bị xù vảy. Đây là một loại bệnh thường gặp. Nếu không có biện pháp xử lý kịp thời, vảy cá sẽ bị ăn mòn dần, rụng và cá chết.
Nguyên nhân gây bệnh:
Bệnh xù vảy có thể xuất hiện ở cá bảy màu khi lượng muối trong bể quá nhiều. Đây là cách nuôi cá bảy màu của người mới thường mắc phải vì nghĩ bỏ muối vào bể nhiều sẽ giúp làm sạch môi trường nước tốt hơn.
Cách điều trị bệnh:
Đây là loại bệnh sẽ bị lây. Do đó, khi phát hiện cá có triệu chứng bị xù vảy cần phải cách ly ra bể riêng.
Để điều trị bệnh này, người nuôi hãy sủi oxy nhẹ, không cho cá ăn trong vài ngày. Nếu cần có thể mua thuốc Tetra để cho cá dùng sẽ giúp khỏi bệnh nhanh hơn.
7. Lời kết
Tóm lại, học cách nuôi cá bảy màu sao cho đúng để đảm bảo cá sống khỏe mạnh, sinh sản nhanh cần phải chú ý rất nhiều vấn đề. Những chia sẻ trong bài viết trên đây về cách nuôi, chăm sóc cá bảy màu từ khi cá con, cá sinh sản cho đến khi trưởng thành hy vọng sẽ giúp bạn có được một bể cá bảy màu đẹp và ấn tượng.